1917 Aralık ayında, Kazak milli hareketi bağımsızlık mücadelesini somut bir şekilde ortaya koydu. 5-13 Aralık tarihleri arasında toplanan Kurultay, Kazak yurdunda Alaş Orda hükûmetini ilan etti. Alaş hareketi, Rus İmparatorluğu'nun Kazak topraklarını işgal edip onlarca yıl süren sömürge politikalarına karşı 1905 yılında ortaya çıkan millî bir başkaldırıydı.

Kızılelma artık daha çevik ve daha güçlü Kızılelma artık daha çevik ve daha güçlü

Alaş hareketinin millî hedefi, Rus işgaline son vermek ve bağımsız bir Türk devleti oluşturmak olarak belirlenmiştir. Hareket, "Kazak Gazetesi" etrafında bir araya gelen Kazak ve Kırgız aydınlarından oluşan çekirdek kadro tarafından yönlendiriliyordu. Alihan Bökeyhan'ın ifadesine göre, "Kurtuluş saati gelmiştir. Bizim siyasi hedefimiz millî kurtuluştur." anlayışıyla hareket, 5 Nisan 1917'de toplanan I. Genel Kazak Kurultayı ile resmi bir parti kimliği kazandı.

5-13 Aralık 1917 tarihlerinde Orenburg'da gerçekleşen II. Genel Kazak Kurultayı, Alaş Orda hükümeti resmen kuruldu. Yeni oluşturulan hükûmetin başkenti olarak "Semey" şehri belirlenirken, Alihan Bökeyhan Başbakan, Halil Abbas Başbakan Yardımcısı, Mustafa Çokay Dışişleri Bakanı, Muhammedcan Tınışbay İçişleri Bakanı, Alim Han Ermek Harbiye Bakanı, Ahmet Berimcan Adalet Bakanı ve Ahmet Baytursun Millî Eğitim Bakanı olarak atanmıştır.

Alaş Orda'nın hedefi, Türkistan'ın tamamını kapsayan bir bağımsızlık idi. Hükûmet, Türkistan'da bayrağını dikmiş ve Türklüğü millî marşına nakşetmiştir.

Ancak, Alaş Orda hükûmetinin hukuki varlığı, Bolşeviklerin iktidara gelmesiyle 5 Mart 1920'de sona erdi. Kazak Türklüğünün millî kahramanları, komünist Rusya tarafından "halk düşmanı" ilan edilerek sürgünler, hapishaneler veya infazlarla cezalandırıldı. Alaş Orda sadece bir hükûmet değil, aynı zamanda Kazak halkının bağımsızlık ruhunu temsil ediyordu. Sonuç olarak, Kazak halkının bağımsızlık hareketi, öz yurdunda yeniden filizlenmişti.

Editör: Haber Merkezi