ABD’nin Ukrayna’ya olan desteğini bildirmesinin ardından, Rusya ile arasındaki gerilim giderek artıyor. ABD ordusunun, Ukrayna’ya olan desteğini göstermek amacıyla Karadeniz’e savaş gemileri yollamayı düşündüğü ortaya çıktı.
CNN’e açıklamalarda bulunan üst düzey bir Pentagon yetkilisi, ABD ordusunun gelecek haftalarda Karadeniz’e savaş gemilerini göndermeyi düşündüğünü açıkladı. Gemilerin ne zaman gideceğine ilişkin bir açıklama yapmayan yetkili, Karadeniz’de rutin faaliyetler için devamlı bulunduklarını ancak bu sefer Rusya’ya mesaj vereceklerini belirterek, “Moskova’ya, ABD’nin durumu çok yakından izlediği mesajını vereceğini” ifadelerini kullandı.
ABD, RUSYA’YA KARŞI HAZIR OLACAK
Öte yandan yetkili, boğazlardan geçebilmek için 14 gün önceden Türkiye’ye haber verilmesinin zorunlu olduğunu vurgulayarak, bu konuda bilgi sahibi olmadığını ifade etti. Ukrayna ile Rusya arasında herhangi bir saldırı beklemediklerini sözlerine ekleyen yetkili, bu durumun değişmesi halinde yeni gelişmelere hazırlıklı olacaklarının altını çizdi.
PESKOV, ABD’Yİ SALDIRGANLIKLA SUÇLADI
Öte yandan Kremlin sözcüsü Dmitriy Peskov, bugün Moskova’da gerçekleştirdiği açıklamada, Rusya’nın kimse için bir tehdit oluşturmadığını savundu. Peskov, Amerika Birleşik Devletleri’nin Rusya’ya düşmanca bir tutum sergilediğinin altını çizerek, “ABD tarafının tutumu nedeniyle Rusya ilişkilerde en kötü senaryolara hazırlıklı durumda.” dedi.
“KİMSENİN BİZİ TEHDİT ETMESİNE İZİN VERMEYECEĞİZ”
Ayrıca Rusya’ya yönelik tehditlerin kabul edilmesinin mümkün olmadığını vurgulayan Peskov, “Washington ile ilişkileri uçurumdan atma fikrine sıcak bakmıyoruz ama elbette ABD dahil hiç kimsenin de bizi tehdit etmesine, bize bir şey dikte etmesine ve çıkarlarımıza zarar vermesine asla izin vermeyeceğiz.” dedi.
“ABD’NİN TUTUMU APTALCA”
Ayrıca Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un, ABD’nin Rusya’ya uyguladığı yaptırım politikasını “aptalca” değerlendirmesini desteklediğini ifade eden Peskov, şöyle konuştu:
“ABD’nin ülkemize yönelik öngörülemez, saldırgan ve hasmane tutumu, bu politikayı tanımlamak için her türlü jargonu kullanmayı mümkün kılmaktadır. Lavrov, her zaman olduğu gibi ifadelerinde oldukça haklıdır.“
MONTRÖ BOĞAZLAR SÖZLEŞMESİ
Montrö Boğazlar Sözleşmesi, 1936’da imzalanan ve Türkiye’ye İstanbul ve Çanakkale boğazları üzerinde kontrol ve savaş gemilerinin geçişini düzenleme hakkı veren uluslararası sözleşme. Sözleşme, Türkiye’ye Boğazlar üzerinde tam kontrol hakkı verir ve barış zamanı sivil gemilerin özgürce geçişini garantiler. Sözleşme, Karadeniz’e kıyısı olmayan ülkelere ait savaş gemilerinin geçişini sınırlar.
MONTRÖ BOĞAZLAR SÖZLEŞMESİ NE DİYOR?
Savaş Gemilerinin Tâbi Olacağı Yaptırımlar ve Geçiş Rejimi hakkında detaylı maddelerin yer aldığı Montrö Boğazlar Sözleşmesi’ndeki maddelerin bazıları şu şekilde:
– Karadeniz’e kıyıdaş devletler, bu deniz dışında yaptırdıkları ya da satın aldıkları denizaltılarını, tezgâha koyuştan ya da satın alıştan Türkiye’ye vaktinde haber verilmişse, deniz üslerine katılmak üzere Boğazlar’dan geçirme hakkına sahip olacaklardır. Söz edilen devletlerin denizaltıları, bu konuda Türkiye’ye ayrıntılı bilgiler vaktinde verilmek koşuluyla, bu deniz dışındaki tezgâhlarda onarılmak üzere de Boğazlar’dan geçebileceklerdir. Gerek birinci gerek ikinci durumda, denizaltıların gündüz ve su üstünden gitmeleri ve Boğazlar’dan tek başlarına geçmeleri gerekecektir.
– Savaş gemilerinin Boğazlar’dan geçmesi için, Türk Hükûmeti’ne diplomasi yoluyla bir ön bildirimde bulunulması gerekecektir. Bu ön bildirimin olağan süresi sekiz gün olacaktır;ancak, Karadeniz kıyıdaşı olmayan devletler için bu süre on beş gündür.
– Boğazlar’dan geçişte bulunabilecek bütün yabancı deniz kuvvetlerinin en yüksek toplam tonajı 15.000 tonu aşmayacaktır.
– Herhangi bir anda, Karadeniz’in en güçlü donanmasının (filosunun) tonajı sözleşmenin imzalanması tarihinde bu denizde en güçlü olan donanmanın (filonun) tonajını en az 10.000 ton aşarsa diğer kıyıdaş ülkeler Karadeniz donanmalarının tonajlarını en çok 45.000 tona varıncaya değin arttırabilirler. Bu amaçla, kıyıdaş her Devlet, Türk Hükûmetine, her yılın 1 Ocak ve 1 Temmuz tarihlerinde, Karadeniz’deki donanmasının (filosunun) toplam tonajını bildirecektir; Türk Hükûmeti de, bu bilgiyi, kıyıdaş olmayan diğer devletlerle Milletler Cemiyeti nezdinde paylaşacaktır.
– Bununla birlikte, Karadeniz kıyıdaşı olmayan bir ya da birkaç Devlet, bu denize, insancıl bir amaçla deniz kuvvetleri göndermek isterlerse, bu kuvvetin toplamı hiçbir varsayımda 8.000 tonu aşamaz.
– Karadeniz’de bulunmalarının amacı ne olursa olsun, kıyıdaş olmayan devletlerin savaş gemileri bu denizde yirmi-bir günden çok kalamayacaklardır.
